W programie tegorocznej edycji Pardes Festival nie zabraknie projektów edukacyjnych przywołujących dzieje żydowskich sąsiadów, przywracających wielokulturową przeszłość Kazimierza nad Wisłą, Lubelszczyzny, Polski.
Historie lokalne: Kazimierzy Dolny, Leszno i Solec nad Wisłą… Przywracajmy historie żydowskich sąsiadów na Lubelszczyźnie, w Wielkopolsce, na Mazowszu. Przywołujmy historie lokalne, w których wielokulturowość była codziennością. O ważnych dla koncepcji Pardes Festival treściach więcej>>>
Trzy wyjątkowe projekty edukacyjne w programie Pardes Festival 2023:
Kazimierskie cmentarze żydowskie. Spacer tematyczny
Kazimierz Dolny 6 września godz.12:30 – zbiórka przy synagodze na Małym Rynku
Lekcja historii w przestrzeni Kazimierza Dolnego: Cmentarze żydowskie w Miasteczku nad Wisłą. Spacer tematyczny z profesorem Andrzejem Trzcińskim.
Organizatorzy zapraszają całą społeczność Kazimierza Dolnego, uczniów, nauczycieli i dyrekcje szkół z całego powiatu puławskiego, przedstawicieli instytucji samorządowych i szacownych gości festiwalowych na lekcję historii w przestrzeni Kazimierza nad Wisłą. Spacer tematyczny z profesorem Andrzejem Trzcińskim (UMCS), wybitnym znawcą historii żydowskiej na Lubelszczyźnie to wyjątkowe wydarzenie w programie Pardes Festival. Odkrywanie śladów obecności żydowskich sąsiadów dla wielu uczestników spaceru, zwłaszcza młodego pokolenia, to ważna lekcja historii lokalnej.
Synagoga opowiada
Kazimierz Dolny 8 września godz. 11:30 – Kazimierski Ośrodek Kultury, Promocji i Turystyki ul. Lubelska 12
„Synagoga opowiada”. O niezwykłym projekcie edukacyjnym Muzeum Okręgowego w Lesznie. Nagroda w konkursie Wydarzenie Muzealne Roku w Wielkopolsce „Izabella 2022”. Spotkanie z Patrycją Paprotą. Prezentacja + wizualizacja.
Projekt edukacyjny „Synagoga opowiada” zrealizowany przez Muzeum Okręgowe w Lesznie to przykład twórczego łączenia opowieści o historii Żydów leszczyńskich z teraźniejszością. Istota projektu „Synagoga opowiada” to zaangażowanie lokalnej społeczności do kreatywnego uczestnictwa w kulturze i równocześnie uwrażliwienie mieszkańców Leszna na historię i kulturę żydowską – związaną z miastem od początku jego istnienia.
Projekt zatytułowano „Synagoga opowiada”, bo siedzibą leszczyńskiego Muzeum, w dawnym centrum dzielnicy żydowskiej, jest XVIII-wieczna synagoga. Synagogę wspaniale odrestaurowano i zaadaptowano na instytucję kultury, a ona codziennie opowiada historie mieszkańców Leszna, miasta z bogatym wielokulturowym dziedzictwem. Twórcy projektu chcieli, aby synagoga „przemówiła” do mieszkańców Leszna, przybliżyła historie leszczyńskich Żydów, wyrugowanych z przestrzeni miasta wraz z wybuchem II wojny światowej.
Projekt skierowano do różnych grup społecznych i wiekowych – uczniów leszczyńskich szkół i słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku, członków Stowarzyszenia Pomocy Osobom Niesłyszącym, uczestników warsztatów terapii zajęciowej oraz wszystkich zainteresowanych tematyką żydowską.
Dzięki różnorodności grup każde z wydarzeń nabrało dodatkowego atutu integracji, wymiany myśli, wrażeń i pomysłów.
Technologie cyfrowe w zachowaniu pamięci lokalnej
Kazimierz Dolny 8 września godz. 15:00 – Oddział Przyrodniczy Muzeum Nadwiślańskiego ul. Puławska 54. Wstęp wolny
Pardes znaczy Ogród. Mikroświaty, czyli o małych, ale niezmiernie ważnych sprawach. Technologie cyfrowe jako metoda na zachowanie pamięci lokalnej. Przykład Muzeum Powiśla. Spotkanie z autorem projektu Karolem Czajkowskim: Muzeum Powiśla i Sarmatia Virtualis
Opisywanie mikroświatów, w odróżnieniu od badań nad wielkimi procesami historycznymi, czy przemianami społecznymi całych narodów, dotyczy z reguły niewielkich obszarów i życia codziennego małych społeczności. Błahe, wydawałoby się, lokalne historie, okazują się często epizodem czegoś wielkiego, istotnego z punktu widzenia historii całego kraju, narodu. Troska o dokumentowanie historii mikroświatów zwykle spoczywa w rękach badaczy – regionalistów i amatorów, a ekspozycja artefaktów na lokalnych izbach pamięci. Rzadko się zdarza, aby naukowcy z centralnych ośrodków naukowych, jeśli nie wywodzą się z danego obszaru, czynili je przedmiotem swoich badań. Dzieje się tak z wielu powodów – jednak najistotniejszym z nich jest fakt, że mikroświaty z reguły hermetyczne, łatwiejsze są do obserwacji przez ludzi z wewnątrz, którzy są częścią tej pamięci. Lepiej rozumieją przestrzeń, zwyczaje i mentalność zbiorowości. Znają historyczne zasięgi lasów, zapomniane ścieżki, niedawno jeszcze widoczne w przestrzeni podworskie ruiny czy wyparte z pamięci powody sąsiedzkich animozji.
Technologie cyfrowe pozwalają lepiej i bardziej precyzyjnie dokumentować oraz analizować ślady przeszłości, a publikacja w internecie umożliwia dostęp do materiałów niezależnie od miejsca pobytu.
Karol Czajkowski, inicjator projektu, przedstawi kilka historii z mikroświata Powiśla – obszaru pogranicza województw mazowieckiego i świętokrzyskiego. Opowie o projekcie nazwanym Muzeum Powiśla, w którym spotkały się lokalne historie, badania naukowe oraz technologie cyfrowe.
Pardes Festival 2023 – program
Kompletny program Pardes Festival – Spotkania z Kulturą Żydowską 2023>>>
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN jest patronem honorowym Pardes Festival.
Tegoroczna edycja Pardes Festival wpisana została do kalendarza wydarzeń Europejskich Dni Kultury
Żydowskiej.
Tekst: dr Aleksandra Markiewicz, dyrektor programowy Pardes Festival
Czytaj także:
Pardes Festival: muzyka i wino>>>
Pardes Festival po raz jedenasty>>>