Kazimierzowi przybył nowy zabytek

Niby nic się nie zmieniło, bo to decyzja administracyjna, ale Kazimierzowi przybył nowy zabytek. Na listę zabytków nieruchomych województwa lubelskiego został wpisany Dom Dyrektora wchodzący w skład kompleksu Zespołu Szkół. im. Jana Koszczyca Witkiewicza.

Dom Dyrektora przy Wiśle

Dom Dyrektora zaprojektowany przez Jana Koszczyca Witkiewicza mijają wszyscy idący kazimierską ulicą Nadwiślańską w kierunku przystani statków. To ostatni budynek po lewej stronie przed wysokimi schodami zasłaniającymi widok na rzekę. Przytula się do znacznie później powstałej sali gimnastycznej Zespołu Szkół im. Jana Koszczyca Witkiewicza, stanowiąc razem jeden kompleks. Od strony Wisły opiera się też o budynek internatu – także zaprojektowany przez Witkiewicza – który po późniejszej przebudowie stracił cały swój urok.

Dom Dyrektora w Kazimierzu Dolnym
Dom Dyrektora w Kazimierzu Dolnym. Fot. Vladimira Soria Orlova

Dom ten zgodnie z zamysłem projektowym był przewidziany na wolnostojący dom magazyniera oraz woźnego. Był elementem zbiorczego Projektu budowy pawilonów kuźni, ciesielni, kołodziejni i stolarni przygotowanym przez Witkiewicza na potrzeby stworzonej przez niego w Kazimierzu Szkoły Rzemiosł Budowlanych. Projekt ten pochodzi sprzed równo stu lat. Jego realizacja pod nadzorem Koszczyca rozpoczęła się po zatwierdzeniu go przez stosowne organy w 1923 r.

Nowoczesność wkomponowana w zastany krajobraz

Dom Dyrektora to budynek z poddaszem ukrytym za trójspadowym mansardowym dachem z czerwonej dachówki ceramicznej. Strych doświetlają okna powiekowe. Do wzniesienia budynku architekt zastosował żelbetową konstrukcję szkieletową z nowatorskimi wtedy stropami Kleina. Z powodu dużej bliskości Wisły jego fundamenty Witkiewicz posadowił na palach.

Budynek zaprojektowano w stylu dworkowym. Od strony ogrodu – dziś to teren szkolnego boiska – architekt wyposażył go w podcienia wsparte na beczkowych kolumnach, które powtarzał z upodobaniem w wielu swoich projektach.

– Choć Koszczyc posłużył się przy wznoszeniu budynku właściwymi mu formami nurtu modernizmu, nie nawiązując do miejscowych zabytków, jest on uznawany jako trafnie wpisany w krajobraz Kazimierza Dolnego – czytamy na stronie Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. – Budynek „Domu Dyrektora” posiada wartości historyczne, architektoniczne i naukowe pozwalające zaliczyć go do zabytków, których zachowanie leży w interesie społecznym. Związany ściśle z krajobrazem Kazimierza Dolnego, odgrywa znaczącą rolę w zabytkowej zabudowie ulicy Nadwiślańskiej. Jest przykładem budownictwa mieszkalnego z okresu dwudziestolecia międzywojennego, nawiązującego formą do rodzimej tradycji architektury polskiej, stylu dworkowego. Odznacza się wysokim poziomem artystycznym i jest reprezentatywny dla twórczości Jana Koszczyca Witkiewicza, podobnie jak budynek łaźni przy ul. Senatorskiej.

Wpisany do rejestru zabytków

Dom Magazyniera, który wpisano późną jesienią do rejestru zabytków, użytkowany był jako dom Dyrektora. Architekt mieszkał tu do końca swojego pobytu w Kazimierzu, czyli do jesieni roku 1925. Wtedy to wyjechał do Warszawy nadzorować realizację swojego kolejnego projektu – Szkoły Głównej Handlowej.

Dziś dom ten – zachowany w prawie niezmienionej formie – nadal pełni funkcje mieszkalne. Mieszkają tu rodziny nauczycieli związanych z Zespołem Szkół, do którego należy.

Fot. Vladimir Soria Orlova

Czytaj także: Studnia wypięknieje>>>

Witaj
Zapisz się na nasz newsletter

Będziesz otrzymywać informacje o ciekawych wydarzeniach

Nie wysyłamy spamu, nie przekazujemy nikomu adresów email.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *